Para falarmos hoxe do dereito ao traballo en igualdade poderiamos comezar a análise referíndonos á situación creada tras a Lei Orgánica 3/2007, do 22 de Marzo, para a Igualdade efectiva de mulleres e homes, que naceu como unha necesidade social ante a discriminación existente entre xéneros.
Estando de acordo en que supuxo un avanzo lexislativo significativo, despois de anos en vigor coido que non fomos quen de acadar a posta en marcha moitas das medidas, sobre todo nas empresas privadas, polo que temos que analizar as razóns e as medidas que precisariamos para avanzar na igualdade dentro do campo laboral.
Os distintos articulados desa lei expoñen claramente cales son os obxectivos que persegue, mais emprega termos ambiguos cando fai referencia ás formas de conseguilo, e emerxen no texto palabras como ”mellorarase”, “potenciarase”, é dicir, non existe ningunha obrigatoriedade e deixa aberta a porta para que a parte empresarial teña a vontade de querer implementar medidas que conduzan a unha igualdade efectiva entre mulleres e homes nas súas fábricas.
A meirande parte das veces esta boa fe non xorde por ningures. Empresas que mesmo non terían unha merma económica se levasen a cabo medidas deste tipo, oferecen reducións de horarios no canto da organización de quendas fixas, séguese sen recoller en moitos convenios a posibilidade de días por enfermidade, ou ingreso de fillos ou familiares dependentes, retrasos na concesión da suspensión por risco durante o embarazo, postos sen adaptacións para todo o persoal… entre outras.
Se consideramos que temos que loitar para que o coidado dos fillos/as sexa considerado un ben para a sociedade na que as persoas (muller e home) adican tempo a este labor, debemos facelo tamén para que as empresas teñan que contribuir para facer realidade a colaboración das traballadoras e traballadores a esta contribución social. Grandes e medianas empresas que ao ter a distribución en quendas de traballo poderían ademais aplicar medidas de quendas fixas, organizándose mais doadamente así as distintas necesidades persoais e familiares. Igualmente, débese facer realidade a realización de avaliacións de postos de traballo de modo que se recollan as cargas reais, tanto físicas como psíquicas, para pór a andar medidas preventivas, e que poidan ser así postos de traballo que poida desempeñar calquera persoa independentemente do seu sexo. Debe existir por parte das empresas unha ampliación e flexibilización para poder acollerse aos permisos por enfermidade de fillas/os, así como recoller permisos para cando as crianzas ou familiares dependentes están enfermos sen requerir hospitalización. Por último, ten de existir un cumprimento real das porcentaxes en canto a ascensos, e favorecer con medidas reais o acceso das mulleres a postos que seguen a estar maiormente masculinizados.
Esta falla de vontade patronal obriga pois á representación sindical a intentar negocialas dentro dos convenios colectivos. Sendo certo que é pois a representación da clase traballadora a que propón medidas e fai posíbel avanzar nestas medidas, tamén aquí atopamos problemas para conseguir a tan ansiada igualdade.
Nestes intres de crise sistémica, nas negociacións colectivas veñen primando conceptos económicos antes que o problema de representación e medidas de xénero. Ademais, seguimos sen conseguir dende o sindicalismo nacionalista a transversalidade, e ter a suficiente visión para feminizar a loita sindical. Sería importante que existise unha representación sindical feminina máis ampla, é significativo a falla delas ata en sectores onde o número de mulleres é maior (comercio, servizos, alimentación…).
Conseguir afianzar medidas en contra das desigualdades pasa por adaptar as normas ás situacións reais das traballadoras. As persoas precisamos poder conciliar a nosa vida persoal, familiar e laboral, e para iso as leis tiñan que perseguir que isto fose de obrigado cumprimento para as empresas.
Mais é ao contrario: os distintos gobernos síntense satisfeitos por ter simplemente lexislado sobre Igualdade, e premian económicamente a estas empresas, sen facer un seguimento do cumprimento da Lei.
Porén, fai falta un goberno que lexisle tendo en conta a realidade do noso país e das necesidades das nosas xentes. Na Galiza as mulleres seguimos a ter un maior compromiso nos fogares, polo que hai que lexislar para que os homes poidan conciliar e ter tempo suficiente para ocupar esas tarefas, abríndolle espazo e tempo ás mulleres para poder traballar noutras condicións contractuais, garantindo ademais que as mulleres poidan ter unhas condicións dignas no traballo cando están grávidas ou en periodo de lactación.A representación sindical ten que denunciar a todas esas empresas que esconden discriminacións detrás de supostas medidas de Igualdade. Ademais é preciso ser quen de conseguir un com- promiso sindical mais elevado entre as mulleres, para podermos exixir con mais forza frente ás empresas e poñermos nun plano mais desta- cado do labor sindical as nosas necesidades específicas.
Por último, sabemos que un cambio real na actividade económica virá dado por unha mudanza radical do sistema, que tamén pasa por rachar co patriarcado. No entanto, hoxe cumpre loitar ademais contra as súas con- secuencias na actividade empresarial e na dos gobernos, para que mulleres e homes poidamos vivir con total normalidade-igualdade.